Killeqanngitsumik niueqatigiinneq oqallisigineqalerpoq
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffianni qallunaallu Inatsisartuinut ilaasortat, ministerit immikkullu ilisimallit kiisalu russit nunaanni Duma¿mit (inatsisartut) alaatsinaattuutitat killeqanngitsumik niueqatigiinnermut isumaqatigiissutit, kiisalu nunani avannarlerni killerni killeqanngitsumik niueqatigiinnissamut tunngavissat periarfissallu qanimut suleqatigiissutiginissaat oqallisigissallugit ulluni juunip 14-ianniit 17-iannut, Islandimi, Húsavik¿imi katersuutissapput.
Matumani ¿Nunat Avannarliit killiit Nunarsuarmioqataasutut¿ Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata sammisaqarluni ukiumoortumik ataatsimeersuarnissaa pineqarpoq. Killeqanngitsumik niueqatigiinnermut isumaqatigiissutit kiisalu nunat avannarliit killiit killeqanngitsumik niueqatigiinnermut isumaqatigiissutaasa, takkununngalu ilanngullugit isumaqatigiissutitut atuutereersut, siunissamilu periarfissat ataatsimeersuarnermi ataatsimut paasinarsarneqarnissaat siunertavoq. Nunat avannarliit killiit aningaasaqarnerannut, suliffeqarfiinut, innuttaasunut naalakkersuinikkullu qinikkanut nunarsuarmioqataasutut niuernikkut sulissutissartaasa saniatigut nassatarisassat ataatsimeersuarnikkut paasinarsarneqassapput.
Islandimi Kalaallillu Nunaanni nunanut allanut ministerit Ingibjörg Sólrún Gísladóttir Aleqa Hammondilu, aammalu Savalimmiuni aningaasaqarnermut ministeri Magni Laksafoss ataatsimeersuarnermi peqataassapput. Savalimmiut ministeriunerat, Jóannes Eidesgaard, ataatsimeersuarnermi peqataassasoq ilanngullugu naatsorsuutigineqarpoq. Saqqummiussisussanut aamma ilaapput Kristján Andri Stefánsson, EFTA¿mi nakkutiginnermut oqartussaasunut ilaasortaq, (EFTA Surveillance Authority), Hermann Oskarsson, Savalimmiut Naatsorsueqqissaartarfianni pisortaq, Dr. Gunnar Haraldsson, Islandimi aningaasaqarnikkut Ilisimatusarfimmi pisortaq, Magnús Àrni Magnússon, Capacent Consulting¿imik piginneqataasoq aamma Bifröst Universitetimi siornatigut pisortap tullia, Mads Helleberg Dorff Christiansen, Nunatta Nunanut Allanut Pisortaqarfiani fuldmægtig, Herluf Sigvaldsson, Nunanut Allanut immikkoortortaqarfimmi pisortaq, Lagmandip allaffia, Nunanut Allanut Aallartitaq Berglind Àsgeirsdóttir, Islandimi Nunanut Allanut Ministerfeqarfiup niuernermut immikkoortortaani pisortaq aamma Tore Mühre, EFTA¿p generalsekretæriata allaffiani pisortaq.
Apeqqutinut ataatsimeersuarnermi akitinniagassanut ilaapput: Nunarsuarmioqataaneq sunaana, nunarsuarmilu, immikkullu nunanut avannarlernut killernut tunngatillugu nunarsuarmi niuerneq qanoq isumaqarlunilu kinguneqaateqarpa? Nunarsuarmioqatigiit unammilleqatigiileriartuinnarneranni nunat avannarliit killiit unammillersinnaanertik qanoq patajaallisarsinnaavaat? EU-mut ilaasortaalernissaq tulliutissava? EØS-imi isumaqatigiissut siunissaqarpa? Killeqanngitsumik niueqatigiinnermut isumaqatigiissutit qanoq iluanaarutissartaqarlutillu ajutoorfissaqarpat, nunallu akornanni siamasissumik niueqatigiinneq pitsaasumik ajoqutaasumillu qanoq sunniuteqartarpa? Killeqanngitsumik niueqatigiinnikkut iluaqutissarsiassat nunat akornanni naligiinngitsumik agguaanneqartarpat?
EU¿p oqaluttuarisaanera, aaqqissuussaanera oqartussaasoqarfiilu kiisalu EU¿mi akitsuusigaanngitsunik niuerneq pillugu suleqatigiinneq pillugu paasissutissiiisoqassaaq. EFTA¿p oqaluttuarisaanera, aaqqissuussaanera, maannakkut atuunnera sunniutaalu eqqartorneqassapput kiisalu Nunat EFTA¿mut atasut EØS¿imi isumaqatigiissut naapertorlugu pisussaaffii nassuiarneqassallutik. EØS¿imi isumaqatigiissutip suliarineqarnerani aammalu nunat EFTA¿mut ilaasortat niueqatigiinneranni EFTA¿p nakkutilliivittut inissisimanera nassuiarneqassaaq. Aamma EU¿mut ilaasortaanermut suut ilaanersut, EFTA EØS¿ilu qanoq atuunnersut, Islandip Savalimmiullu akornanni Høyvik¿imi isumaqatigiissut, maannamullu qanoq misilittagaqartoqarnera sammineqassapput.
Nunat Avannarliit Killiit ministerii nutaat siullermeerlutik naapissapput
Nunat avannarliit killiit ministeriii nutaat Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata sammisaqarluni ataatsimiinnerini peqataassapput. Savalimmiuni aningaasaqarnermut naalakkersuisoq, Magni Laksafoss qaammat kingulleq atorfimmut ivertippoq. Siusinnerusukkut ministeritut inissisimasimanngilaq. Islandip nunanut allanut ministeria, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Socialdemokraatit partiiata Reykjavik¿imi borgmestererisimasaa, qaammatip matuma ingerlanerani Altingimut qinersinermi siullermeerluni ministeritut toqqagaavoq. Aleqa Hammond, Nunatta Inatsisit Atortinneqarnermut Ilaqutariinnermullu Naalakkersuisua 2005-imiit ministeriuvoq. Qaammatip matuma ingerlanerani Nunanut Allanut oqartussaaffimmi akisussaalerpoq. Taamaalilluni ministerinngorlaat marluk taakku, ataaserlu akisussaaffittaaminnut atatillugu siullermeerlutik naapissapput.
Russit nunaanni Duma¿mut ilaasortat nunani issittuniittuni inatsisartoqarnikkut suleqatigiiffimmut, Standing Committee of Parliamentarians of the Arctic Regionimi, ilaasortatut ataatsimeersuarnermi alaatsinaattutut peqataassapput.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata sammisaqarluni ukiumoortumik ataatsimeersuarnerani sammisassat pingaarnersaraat nunanut avannarlernut killernut tunngatillugu apeqqutit sammineqartut suliarinissaat. Ukioq kingulleq ukiumoortumik ataatsimiinnermi nunat avannarliit killiit killeqanngitsumik niueqatigiinnermut isumaqatigiissutaat 2007-imi sammineqassasoq Siunnersuisoqatigiiffiup aalajangerpaa.
Ataatsimeersuarnissamut pilersaarutaagallartoq.
Paasisaqarnerorusuttut Thordur Thorarinsson, generalsekretær, vestnordisk@althingi.is, oqarasuaat +354 563 0731-imut, saaffiginnissinnaapput.