Akissuteqaat-1
10. november 2003 UKA 2003/47
Naalakkersuisunut apeqquteqaat: Paasissutissiissutigineqartussatut kissaatigineqartut tunngavigalugit sulliviit taaneqartut sullivimmut namminersortumut taaneqartumut sanilliullugit angusarisaat Naalakkersuisut naammaginartutut isigineraat akeqquvara.
(Inatisartunut ilaasortaq Per Skaaning, Demokraatit)
Akissuteqaat
(Namminersornermut, Inatsisinik atortitsinermut Aatsitassanullu Naalakkersuisoq Jørgen Wæver Johansen)
Akissummi taamaallaat tunngavigineqarput paasissutissat Inatsisartuni ilaasortap kissaatigisai. Tassani pineqarput kaaviiaartitat, sinneqartoorutit, akiitsut, akileraarutit iluanaarutisiallu ingerlatseqatigiiffinnut makkununna: KNI, Tele Greenland, Royal Greenland, Nuka aamma Polar Seafood A/S ukiuni kingullerni 5-ni ukiumut naatsorsuutit tunngavigalugit.
Oqaatigineqassaaq Royal Greenlandip Nuka’llu ukiumoortumik naatsorsuusiorfigisartagaat tassaammat 1. oktoberimiit 30. septemberimut, ingerlatseqatigiiffiilli allat ukiumoortumik naatsorsuusiorfigisartagaat tassaalluni 1. januarimiit 31. decemberimut, tamassumalu sanilliussinissaq nikingassuteqartissinnaavaa.
Polar Seafood Greenlandip kaaviiaartitai ukiut 5-it ingerlaneranni Royal Greenlandip kaaviiaartitaanit qaffannerusimapput. Pingaartumik Polar Seafood Greenlandip 2001-imiit 2002-mut kaaviiaartitai qaffassimallutik. Qaffariaat taanna pingaartumik pissuteqarpoq Norgemi Sverigemilu ingerlatseqatigiiffinnik aqutarisanik pisiortornermik. Naalakkersuisut isumaqanngillat kaaviiaartitat qaffatsikkiartornissaat namminermi siunertaasoq. Kaaviiaartitat qaffakkiartornissaat taamaallaat soqutiginaateqartarpoq sinneqartoorutit qaffikkiartornerannik malitseqartinneqaraangata. Royal Greenlandip ukiuni kingullerni kaaviiaartitat annertuseriarnissaaninngarnit sinneqartoorutit pitsaanerulernissaat soqutiginerusimavaa, tamannalu Naalakkersuisut naammagisimaarpaat, ukiup siuliani angusat qiviaraanni.
Royal Greenland ukiup siulianut sanilliullugu 2002-mi annertunerungaatsiartumik sinneqartorsimavoq. Aktiaateqarnikkut ingerlatseqatigiiffittut pisortat pigisaattut Royal Greenlandip sinneqartoornissaq kisiat aallunniarsarisimanngilaa, tamassumalu qularnanngitsumik sinneqartoorutissat ajortumik sunnersimavaa. Ingerlaseqatigiiffiulli aningaasaqarnikkut angusartagai pitsanngoriartuinnarunarput, tamannalu Naalakkersuisut tupinnanngitsumik naammagisimaarpaat.
Sinneqartoorutit kaaviiaartitanut sanilliullugit qiviaraanni malunnarpoq Polar Seafood Greenland A/S-ip oqaluttuarisaanikkut anginerusumik sinneqartoorsimasoq Royal Greenland A/S-imi kaaviiaartitanut sanilliullugit.
2002-mi Royal Greenland Polar Seafood Greenlandip kaaviiaartitaanut sanilliullugit sinneqartoornerulaarsimavoq. Royal Greenlandip ilaatigut naammassisaqarsinnaassutsip naleqqussarnissaa samminiarnerusimavaa tamannalu patajaannerusumik ingerlatsilernermik kinguneqarsimavoq. Aammattaaq Royal Greenland annertusinerujartortumik suliareqqiisarnissamik anguniagaqarpoq, naatsorsuutigineqarporlu tamassuma kingunerissagaa ingerlatseqatigiiffiup sinneqartoorutai annikinnerulissasut tunisassiassat akii apeqqutaallutik kiisalu aningaasaqarnikkut pitsaanerusumik angusaqarnissamut periarfissaqartitsinerussallutik tunisassiat annikinnerusumik suliareqqinneqartarnissaat illuinnaasiortumik samminiarneranninngarnit.
Royal Greenland annertungaatsiartumik akiitsoqarpoq tamassumalu annikillisinnissaa suli sulissutigineqarluni. Royal Greenlandip patajaassusia ukiup naatsorsuusiorfiup kingulliup naanerani 28%-iuvoq taarsigassarsiat nalinginnaanngitsut tunniussat ilanngullugit aammalu 19%-iusut taarsigassarsiat nalinginnaanngitsut tunniussat ilanngunnagit. Polar Seafood Greenlandip patajaassusia sanilliukkaani 21%-iuvoq.
Royal Greenlandip naatsorsuutaani aningaasartuutip “Angusat nalinginnaasut akileraarusernerat / Ukiumut angusat akileraarusernerat” assigaa ingerlatseqatigiiffiup sinneqartoorutaa taamaattumillu appasingaatsiarnikuulluni.
Ukiut siuliinni aningaasatigut angusaasarsimasut pissutigalugit Roya Greenland piffissami tassani pissarsiaminit akiliuteqartarsimanngilaq, tamannalu naamaginartutut oqaatigineqarsinnaangilaq.
KNIp suliaasa ilarparujussui kiffartuussinissamik isumaqatigiissummi ilaapput; aammattaarlu ingerlatseqatigiiffik niuerfinni arlalinni kisiartaalluni pilersuisuuvoq. Sinneqartoorutit uuttuutitut kisiisa isigineqassappata Naalakkersuisut isumaat malillugu tamanna aatsaat mattullugu isumaqalissaaq, ingerlatseqatigiiffiup niuernikkut suliai mattunneqarsinnaappata.
Ingerlatseqatigiiffilli ukiuni kingullerni sinneqartoortarsimavoq ingerlatseqatigiiffiup patajaallisaatigisaanik, tamannalu piginnittup iluaqutigissagaa naatsorsuutigineqarpoq suliassat ilaasa allanut tunioqqaanerisigut imaluunniit kiffartuussinissamut isumaqatigiissummut akiliutaasartut ikilisinnerisigut. Ukiut kingulliit ingerlaneranni kiffartuussinissamut isumaqatigiissummut akiliutaasartut ikilisinnissaat iluatsittarsimavoq ikummatissat nioqqutissallu immikkoortartaasa akornanni tapiisarnerit pisariaqartikkunnaarlugit.
Tele Greenland aammattaaq nalunaarasuartarnerup ilarujussuanik kisimiilluni pilersuisuuvoq. Ingerlatseqatigiiffik sinneqartoorsimavoq ingerlatseqatigiiffimmut patajaallisaataasumik. Naalakkersuisut naammagisimaarinnillutik paasivaat ingerlatseqatigiiffiup akigititani atamasumik appartikkiartorsimagai. Naalakkersuisut naatsorsuutigaat ingerlatseqatigiiffiup akigitani siunissami aamma appartissinnaajumaarai kiisalu Namminersornerusut aningaasaatitut ilanngussaat ernialersorsinnaajumaaraat.
Naalakkersuisut isumaqarput KNI-mi Tele Greenlandimilu aningaasatigut angusat Polar Seafood Greenlandimut sanilliunneqarsinnaanngitsut. Sanilliussinissamut ingerlatseqatigiiffiit tunisassiaat niuernerallu assigiinngippallaarmata.
NuKa’p aningaasatigut angusartagai oqaluttuarisaanikkut naammaginartarsimanngillat. Ilisimaneqartutut ingerlatseqatigiiffik pilersinneqarpoq naammassisinnaasat naleqqussarnerannut atatillugu Royal Greenland A/S-ip suliai amigartooruteqarfiusartut kaanngartinnerisigut. Taamatut aallartinneq apeqqutaatinnagu ukiup naatsorsuusiorfiusup kingulliup naaneraniit ingerlatseqatigiiffiup aningaasatigut angusani pitsaanerulersingaatsiarsimavai. 1. oktober 2002-imiit 39. juni 2003-mut ingerlatseqatigiiffik 6,8 mio. kr.-inik ajunngitsumik angusaqarsimavoq ukiup siuliani piffissap taamaanerani 20,0 mio. kr.-inik amigartooruteqarfiusimagaluartoq. Taamatut allannguuteqartoqarnera Naalakkersuisut iluarisimaarpaat. NuKa’p suliai ataatsimut isigalugit pilersaarusiugaapput illoqarfinni nunaqarfinnilu tunitsivissatigut periarfissat pilersikkumallugit nerisassanillu nunatsinni tunisassiulernissaq siunertaralugu. Naalakkersuisut isumaqarput ingerlatseqatigiiffiup aningaasatigut angusai assersuutigalugu Polar Seafood Greenlandimut toqqaannartumik sanilliutissallugit isumatusaarnerunngitsoq., Polar Seafood Greenland niuernikkut avammut tunisaqarnissamik tamakkiisumik niuerfiummat.
Ilaliussat: Ilualiussaq 1 Diagrammit takussutissiat, Ilaliussaq 2 Naatsorsuutini kisitsisitat, Ilaliussaq 3 Kaaviiaartitat allanngoriartornerat – naleqqussarlugit, Ilaliussaq 4 Sinneqartoorutit kaaviiaartitanut sanilliullugit.