02FM/01.25.01-26 Inuussutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut akiliutaat pillugit Inats. inats. allanngortinneqarneranik Inatsisartut... Kultur. Ilinn. Ilisima. Ilageeqar. Naalakk.
1. marts 2002 UPA 2002/26
Inuutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut akiliutaat pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut.
(Sungiusarluni sulinermi tapiissutit)
§ 1.
Inuutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut
akiliutaat pillugit Inatsisartut inatsisaanni nr. 16, 23.
november 1989-imeersumi, Inatsisartut inatsisaatigut nr. 15, 28.
oktober 1993-imeersukkut allanngortinneqartumi, imatut
allanngortitsisoqarpoq:
1. § 2, imm. 1 ima oqaasertaqassaaq:
Inuussutissarsiutinut ilinniartitaanerit
inuussutissarsiutinullu pikkorissartitsisarnerit pillugit
Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu tunngaviusumik
ilinniartitaanerni lærlingit aningaasarsiaannut
aningaasartuutit aamma lærlingit Kalaallit Nunaanni
sungiusarlutik sulisut lærlingillu Danmarkimi
atuagarsornermik ingerlatsisut aningaasarsiaannut
aningaasartuutit aningaasalersorneqarnerannut inatsit una
naapertorlugu sulisitsisut akileeqataassapput."
2. § 8 ima oqaasertaqassaaq:
§ 8. Naalakkersuisut makku pillugit malittarisassanik aalajangersaasinnaapput:
1) § 2, imm. 1 naapertorlugu tapiissuteqarnermi siunertat, taakkuninnga allaffissornikkut aqutsineq, taamaaliornissamut piumasaqaatit kiisalu taakku annertussusissaat akiliutigineqartarnerallu,
2) ilinniartitseqqittarnerup ingerlariaqqiffiusunillu ilinniartitseqqittarnerup siunertaat, § 2, imm. 2 naapertorlugu tapiissuteqarnermi allaffissornikkut aqutsineq, taamaaliornissamut piumasaqaatit kiisalu taakku annertussusissaat akiliutigineqartarnerallu aamma
3) akiliuteqartarnermik allaffissornikkut aqutsineq
taakkuninngalu akiliisitsiniartarneq."
§ 2.
Inatsisartut inatsisaat manna 1. januar 2003-mi
atuutilerpoq.
Namminersornerullutik Oqartussat, ulloq uu. qqqq 2002
Jonathan Motzfeldt / Lise Lennert
1. marts 2002 FM 2002/26
Inuutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut akiliutaat pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut nassuiaatit
(Sungiusarluni sulinermi tapiissutit)
Nalinginnaasumik
nassuiaatit
Siunnersuummut tunngaviusut:
"Inuussutissarsiutinik ilinniartitaanerup
iluarsartuuteqqinneqarnissaa pillugu Nassuiaat"
Naalakkersuisut august 2000-imi akuersaarpaat. 2000-imi ukiakkut
ataatsimiinnerup nalaani nassuiaat inatsisartunut ilaasortanut
tamanut nassiunneqarpoq. Nassuiaammi kaammattuutinut
ilaavoq:"Aaqqissuussinermik pilersitsineqassaaq ilinniartut
sungiusarlutik sulinerminni akissarsiarisartagaasa ilaa
inuutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut
akiliutaannit aningaasaliivigineqartartup sulisitsisunit
tunniunneqartarnissaa pillugu aaqqissuussisoqassasoq".
Taamatut kaammattuuteqarnermut tunuliaqutaavoq
kissaatiginartinneqarmat "atuarfimmi ilinniartup
ilaanneeriarluni sulilluni ilinniartinneqartarnera"-nik
paasinnittarnerup allanngortinneqarnissaa "suliffeqarfiup
lærlingiata ilaanneeriarluni atuariartortarnissaa"-nik
paasineqartartussanngorlugu. Tamanna ilaatigut pisinnaavoq
sulisitsisup lærlingimut akissarsisitsisalerneratigut, tassa
massakkut ilinniarnermi ukiuani siullermi ilinniartup
ilinniarnermi tapiissutisisarneranut taarsiullugu.
Iluarsaaqqinnermi ilinniarnerup atuagarsornertaata sivikillineqarnissaa inassutigineqarpoq, taamaaliornissaq arlalitsigut iluaqutissartaqarluni:
- Ilinniarfiit inuussutissarsiutinut ataasiakkaanut tunngatillugu eqaannerusumik pilersaarusiortalernissaminnut periarfissaqalissammata.
- Ilinniarfimmiinnissani sivisunngitsuni ilinniartut kajumissutsiminnik attassiinnarnissaat annertunerungaassaaq.
- Ilinniartut ilaquttaminnit ikinngutiminnillu qimagusimanertik pissutigalugu ilinniarnerminnik taamaatitsisartut ikileriassapput.
Sivikitsumik ilinniarfimmiittarnerit ajoqutigaat
Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup taamattaaq sulisitsisut
lærlingi akissarsialerinerminnit iserteqattaarlugu
aniseqattaarlugulu persaqusersuutiginerulersarmassuk.
Tamanna tunngavigalugu Naalakkersuisut aaqqissuussinermik
atortitsinialersaarput, taanna malillugu sulisitsisut
akissarsiaqartitsissallutik ilinniartup ilinniarnera tamakkerlugu
tassalu ilinniarnerup suliamut sungiusarnertaani
atuagarsornertaanilu.
Aaqqissuussineq suliarineqarpoq makku pingaartillugit:
- allaffissornikkut pisariitsumik aaqqiisoqarnissaa,
- taamaaliorneq illuatungeriit tamarmik, tassa sulisitsisut, lærlingit Nunattalu karsiata, aningaasartuutigisartagaannik nikisitsissanngitsoq,
- ullumikkutut ilinniartut nikerartumik akissarsitinneqartassanngitsut, tassami ullumikkut atuarfimmiinnerminni qaammammut pisarmatigik 4.200 koruunit missaat, sungiusarlutillu sulinerminni ukiumi kingullermi qaammammut 9.000 koruunit missaat angullugit pisarlugit.
Nutaamik aaqqissuussinermi ilinniartut atuarfimmiikkaluarunik
sungiusarlutilluunniit suligaluarunik qaammammut assigiimmik
akissarsitinneqartalissapput. Ukiumut akissarsiarisartagaat
allanngoratik taama annertussuseqaannassapput. Sungiusarlutik
sulinermi nalaanni ilinniartut akissarsiarisartagaat
annikilleriaateqalaassapput, illuatungaatigulli
atuarfimmiinnerminni akissarsiaqarnerulaalissallutik.
Inuussutissarsiutinut ilinniartitaanerit
inuussutissarsiutinullu pikkorissartitsisarnerit pillugit
Inatsisartut peqqussutissaannik Inatsisartut akuersinerata
kinguneraa taaguutip Siamasissumik Tunngaviusumik
Ilinniartitaanerup (STI) atorunnaarsinneqarnera, taamaattumik
pisariaqarpoq inatsisip matuma sammineqalernissaa, imaalillugu
STI-mi ilinniartunut tapiissuteqartoqarani inuussutissarsiutinut
tunngaviusumik ilinniagaqartunut
tapiissuteqartoqartalissalluni.
Siunnersuutip imarisai:
Siunnersuummi pineqarpoq inuutissarsiutitigut
ilinniagaqarnernut sulisitsisut akiliutaat pillugit Inatsisartut
inatsisaanni nr. 16-imi, 23. november 1989-imeersumi § 2,
imm. 1-ip allannguuteqarnera. Aalajangersakkami tapiissutit
maannamut tassa inuussutissarsiutinut ilinniagaqarnermut
sulisitsisut akiliutaasa STI aqqutigalugu ilinniagallit ukioq
siulleq ilinniarneranni sungiusarlutik sulinerannut
Namminersornerullutik Oqartussat aningaasartuutaannut
matussusiisarnermut atornagit sulisitsisunut, lærlinginik
ilinniartussarsisunut atornissaat ersarissarneqarpoq.
Tamatuma saniatigut § 8 allannguuteqartinneqarpoq, taanna
tunngavigalugu Naalakkersuisut sulisitsisunut tapiissutit, takuuk
§ 2, imm 1, taamatuttaaq ilinniartitseqqittarnermut
ilinniaqqittarnermullu atatillugu pikkorissarnernut tapiissutit,
takuuk § 2, imm. 2 kiisalu aqutsineq akiliutissanillu
akiliisitsiniartarneq pillugit malittarisassaliornissamut
pisinnaatitaapput.
Ilanngullugit takukkit aalajangersakkanut ataasiakkaanut
nassuiaatit.
Oqaaseqaatit takkuttut:
Tusarniaanermi akissuteqaatitut takkuttut tamakkerlutik,
matumanissaaq Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmit akissuteqaatip,
inatsisissatut siunnersuut iluarisimaarlugu oqaaseqarfigaat.
Taamaakkaluartorli KANUKOKA oqaaseqaatinik imaattunik
saqqummiussaqarpoq:
KANUKOKA-p kaammattuutigaa inuussutissarsiutinut
ilinniagaqarnermut sulisitsisut akiliutaasa
agguataarneqartarnerat ilinniakkanut ataasiakkaanut
naleqqussarneqassasoq ilinniakkat ilusiligaanerisa, ilinniakkap
sivisussusia atuarfimmiinnerullu sivisussusia eqqarsaatigalugit,
assigiinnginnerat aallaavigalugu, agguaqatigiissitsilluni
naatsorsuineq aallaavigalugu agguataarineq atornagu.
Naapertuilluaqqissaassagaanni akiliutissat ilinniakkap
sivisussusia ilinniakkamilu atuarfimmiinnerup sivisussusia
malillugit assigiinngisitaartinneqassapput. Susassaqartut
tamarmik, matumanissaaq Sulisitsisut Peqatigiiffiat aamma
sulisitsisut kattuffiat Handel, Service og Transport,
allanngortitsiniarluni sulinermi peqataasimasut, sulisitsisut
tamarmik assigiimmik akiliuteqarnissaannut akuersaarsimapput.
Allaffissorneq aamma inuussutissarsiutinut ilinniartitaanerit
iluanni ineriartorneq aallaavigalugit
assigiinngisitaartitsinissaq pitsaasuussanngilaq.
Taamaaliortoqassappammi akiliutit ilinniakkani
allannguisoqarnerit, pikulaartut, tamaasa
allanngortinneqartariaqartassapput.
Ilanngullugu KANUKOKA-p kaammattuutigaa sulisitsisut
akiliutissaasa naatsorsorneqartarnerisa piffissaq atorfeqarfik
malittassagaat, taamaaliornikkut akiliutissap naatsorsorneqarnera
ullormiit ullormut pisassammat. Ullormiit ullormut
naatsorsuisarnissaq aaqqiinerussaaq allaffissornikkut
oqimaatsorujussuaq. Inuussutissarsiutinut ilinniagaqarnermut
sulisitsisut akiliutaasa ilaat tunniunneqanngitsut,
inuussutissarsiutitigut ilinniagaqarnermut sulisitsisut
akiliuteqartarneranni aaqqissuussinermi uninngaannartussat
ilinniartitseqqinnernut ilinniaqqinnernullu
atorneqarsinnaassapput.
KANUKOKA-p oqaaseqaatai tusaatissatut tiguneqarput, aammalu
allaffissornikkut maleruagassaliorniarnermut atatillugu
suliarinneqqinnermi kattuffinnut saqqummiunneqarumaarlutik.
Allaffissornikkut sulisoqarnikkullu malitsigisassai:
Siunnersuutip akuersissutigineqarnissaata malitsigissavaa
Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup sulisitsisullu ataasiakkaat
allaffissornikinnerulernerat.
Isumaqatigiissummi atuuttumi tunngavissatut
aalajangersagaareersut aallaavigalugit Namminersornerullutik
Oqartussat Isumaqatigiinniartarnermut immikkoortortaqarfiata
inuussutissarsiutinik tunngaviusumik ilinniartitaanerni
ilinniartut pillugit Namminersornerullutik Oqartussat,
Finansministeriap kiisalu Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut
Kattuffiata akornanni isumaqatigiissut iluarsaassivigissavaa.
Taamatuttaaq Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut peqatigiiffiat
SIK-lu isumaqatigiissummi aalajangersakkamik ikkussaqarsimapput,
inatsit akuersissutigineqariarpat
iluarsiivigineqarsinnaasumik.
Aningaasatigut malunniutissat:
Siunnersuut imaalillugu suliarineqassaaq aaqqissuussineq
sulisitsisunut, lærlinginut Namminersornerullutillu
Oqartussanut aningaasartuuteqarnerulernermik kinguneqassanani.
Aalajangersakkanut
ataasiakkaanut nassuiaatit
§ 1-imut
Nr. 1-imut:
Aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq akiliutit
isertinneqartut sulisitsisunut inuussutissarsiutinut
ilinniartitaanerit inuussutissarsiutinullu
pikkorissartitsisarnerit pillugit Inatsisartut peqqussutaat
tunngavigalugu lærlinginik ilinniartussarsisunut
tunniunneqassasut. Taamatuttaaq lærlingit sulisitsisunit
nunatsinni najugaqartunit ilinniartugilikkat, kisiannili
Danmarkimi atuagarsortussat, aaqqissuussinermi pineqarput.
Immikkut pineqartut tassaapput soorlu nujalerisutut sulineq,
qisummik allanillu atuilluni qiperuinermik naqitalionermillu
eqqumiitsuliortutut suliaqarneq, filmiliortutut tv-milu
suleqataasutut il.il. suliaqarnerit. Danmarkimi
inuussutissarsiutinut ilinniagaqarnerit tamarmik
aaqqissuussinermi pineqarput, lærlingi nunatsinni
suliffeqarfimmi ilinniarfissaqartinneqarsimappat.
Aalajangersakkap nutaartaraa akiliutit Namminersornerullutik
Oqartussat sungiusarluni sulinernut aningaasartuutaanik
matusissutigineqartarunnaarnerat. Inatsisip
akuersissutigineqarnerani akiliutit sulisitsisup lærlinginik
ilinniartoqalerneranut atasumik aningaasartuutaanut
ani-ngaasaliissutissanngussapput. Akiliutit sulisitsisumut
toqqaannartumik tunniunneqartassapput.
Siunertaavoq Ilinniagaqarnersiuteqartitsiviup
ilinniarnersiutinik aqutsineq sulisitsisunullu tun-niussisarneq
isumagisarissagai.
Sungiusarluni sulinermut aningaasalersuutissanik
akiliisitsiniartarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 5, 23.
april 1998-imeersoq tunngavigalugu sungiusarluni sulinermut
tapiissutit tunniunneqartussatut naatsorsuutigisat
tunngavigalugit aqutsinermi aningaasartuutit +/- ukiuni siuliini
iluanaarutit naatsorsuutigalugit procentiliussassaq
aalajangerneqartarsimavoq, ukiumi qaangiuttumi qaammatisiutit
malillugit pisortanit namminersortutullu sulisitsisunit
akissarsiaritinneqartut ataatsimut katillugit sanilliullugit.
1989-imi kukkunersiuinermut atatillugu procentiliussassap
aalajangernissaanut periaaseq allanngortinneqarpoq, Inatsisartut
suliamik ilinniagaqarsimasunik ilinniagaqarsimanngitsunillu
ilinniartitseqqittarneq ilinniaqqittarnerlu pillugit
malittarisassanik akuersissuteqarnerat pissutigalugu.
Inatsisartut inatsisaata attuumassuteqarfigisaasa tassa
pikkorissartitsisarnermut atatillugu tapiissutit
ilanngunnerisigut annertuseriarnerat
aningaasartuuteqarnerulernermik kinguneqartussatut
naatsorsuutigineqarsimavoq. Qanoq aningaasartuutit
amerleriartiginissaat erseqqissumik
oqaatigineqarsinnaasimanngilaq tassani apeqqutaatinneqarmat
tapiissutit pillugit malittarisassat qanoq innersut.
Ilinniartitseqqittarnermik ilinniaqqittarnermillu
killeqanngitsumik pisariaqartitsinertut paasineqarpoq,
taamaalillutik Inatsisartut aalajangiisussanngorput
procentiliussassap naammaginartumik angissuseqarnissaanut,
taamalu ilinniartitseqqitarnermut ilinniaqqittarnermullu
tapiissutit pillugit malittarisassat aningaasaliissutinut
naleqqussarneqartariaqarlutik.
Aaqqissuussinerup siunnersuummi saqqummiunneqartup
kingunissarinngilaa procentiliussassap qaffariaateqarnissaa
pissutigalugu siunnersuut aningaasartuuteqartitsisussaanngimmat.
Ilinniagaqarnersiutit ilinniagaqarnermut tapiissutit pillugit
malittarisassat iluanni qaffariaateqassagaluarpata aammalu
sulisitsisut amerlanerusunik utertitsisarnissartik
kissaatigippassuk taava pisariaqalissaaq procentiliussap
naliliivigeqqinnissaa.
Nr. 2-mut:
Aalajangersakkami atuuttumi inatsimmik atortuulersitsinissaq
pillugu malittarisassanik aalaja-ngersaasoqarnissaanut
tunngavissaqarpoq, tassunga ilaallutik ilinniartitseqqittarnermut
ilinniaqqittarnermilu pikkorissarnernut tapiissutinut tunngasut,
tak. § 2, imm. 2.
Siunnersuummi saqqummiunneqarpoq sulisitsisunut,
lærlinginik ilinniartoqalersussanut tapiissuteqarnissamut
siunertaq pillugu malittarisassanik aalajangersaasinnaanissaq.
Siunertat pingaarnerit ilagaat, sulisitsisut tamarmik
sapinngisartik tamaat suliassanut ilinniarsimasunik naammattunik
amerlassusilinnik ilinniartitsinissamut peqataassasut,
taamaalilluta suliffeqarfiit sulisussanik ilinniarsimasunik
naammattunik pilersorsinnaalersinnaassagatsigit.
Naalakkersuisut aammattaaq tapiissutinik allaffissornikkut
aqutsinissamut malittarisassanik aalajangersaasinnaapput.
Naalakkersuisut pilersaarput malittarisassiorniarlutik
sulisitsisut lærlinginik ilinniartunngortitsisut
tapisiaqarnissaannik qulakkeerisunik, kiisalu tapiissutit
unitsinneqassasut ilinniarnermut isumaqatigiissut atorunnaarpat.
Taamattaaq kikkut allaffissornikkut aqutsisuussanersut aammalu
tapiissutit qanoq allaffissornikkut aqunneqarnissaat pillugit
malittarisassiortoqarsinnaavoq.
Tapiissutisisarnissamut piumasaqaasiortoqarsinnaavoq.
Malittarisassat makkununnga tunngasinnaallutik, soorlu
lærlingit piffissaq tamakkerlugu sulisassasut imaluunniit
piumasat allat sulisitsisup lærlingillu eqqortitassaat
eqqarsaatigalugit, tapiissutinik akuersissuteqartoqartinnagu.
Tapiissutit amerlassusissaat tunniunneqarnissaallu pillugit
malittarisassani annerusumik pineqassapput tapiissutit
amerlassusissaannut piffissanilu aalajangersimasuni
tunniussisarnissamut tunngasut. Assersuutigalugu soorlu
qaammatikkaartumik 2.000 koruunit imaluunniit qaammatit
pingasukkuutaarlugit 6.000 koruunit tunniunneqartassanersut.
Aningaasanik tunniussassanik naatsorsuisarneq qanorlu
amerlatigisunik tunniussisarnissaq pillugit
malittarisassiortoqassaaq, taakkununnga ilanngullugit
lærlingip qanoq sivisutigisumik sulisimaneranut
naleqqiussilluni naatsorsuisoqassanersoq, imaluunniit
sulisitsisoq taamaallaat tapisissanersoq lærlingi ullormi
tapiissutinik tunniussivissami sulisorineqarpat.
Naalakkersuisut naatsorsuutigaat tapiissutit
qaammatikkaartumik kingumoortumik tunniunneqartarnissaat pillugu
malittarisassaliortoqassasoq, tassalu tapiissutinik
tunniussisoqassanngitsoq qaammatip tunniussivissap ulluisa
20-anni lærlingi sulisorineqanngippat.
§ 8, imm. 1 nr. 2 malillugu Naalakkersuisut
malittarisassanik inuussutissarsiutinut ilinniagaqarnermut
tunngatillugu pikkorissartitsisarnerit inuutissarsiutitigut
ilinniagaqarnermi sulisitsisut akiliutaannit aningaasalersugaasut
pillugit nalunaarummi nr. 18-imi, 20. maj 1998-imeersumi
malittarisassanut aalajangersakkanut naapertuuttunik
aalajangersaanissamut periarfissinneqarput.
§ 8, imm. 1, nr. 3 -ata ilaatigut Naalakkersuisut
periarfissippai akissarsiatut isertitaq suna naatsorsuinermi
ilanngunneqassanersoq, sunalu ilanngunneqassannginnersoq, tak.
§ 1, imm.3. Tamatuma saniatigut §§-it 3-6
eqqarsaatigalugit annertunerusumik malittarisassiornissamut
pisariaqartitsisoqarsinnaavoq.
§ 2-mut.
Atuutilersitsinissamut piffissaliussaq allaffissornikkut pissutsit tunngavigalugit ulloq 1. januar 2003-mut aalajangersarneqarpoq.