Nassuiaatit

20120913 09:27:10
Nassuiaatit

15. januar 2003                                                                                                         UPA 2003/25



Piniarneq aallaaniarnerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut.


(Piniaqatigiinnermik aqutsisussamik toqqaasarneq, kiisalu Piniarneq pillugu Siunnersuisoqati­giinnik pilersitsineq)


Nalinginnaasumik nassuiaatitOqaaseqaatit nalinginnaasut


Allannguutit piniaqatigiinnermik aqutsisussamik toqqaasarnissamut peqatigiiffiit kattuffiillu piginnaatinneqarsinnaasunngorlugit inatsisitigut tunngavissaqarnissaq pillugu Inatsisartut Ombudsmandiata saaffiginnissutaa naammassiniarlugu Naalakkersuisut kissaateqarnerannik ersersitsinerupput.


Tamatuma saniatigut Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit inuttalersugaanerannik allanngor- tit­sineq iluarsiineruvoq Aalisarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit inuttalersugaanerata tusarniar- ne­qartarneratalu allanngortinneqarnerinut UPA 2002/16-imi akuersissutigineqartunut naaper- tuut­toq. Tamatuma saniatigut Timmissat illersorneqarnerat pillugu naalakkersuisut nalunaarusiaannik nr. 38-imik, ulloq 6. december 2001-imeersumik KNAPK-p naammagittaalliuutiginninnera pissutigalugu Ombudsmandip oqaaseqaataa ulloq 19. september 2002-meersoq  isiginiarneqarsimavoq.  Oqaaseqaat taanna tunngavigalugu Ombudsmandip Naalakkersuisut qinnuigai nalunaaruteqaqqullugit Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnit malittarisassatigut tunngavigisaanik Ombudsmandip naliliinera tunngavigalugu qanoq iliuuseqalersaarnerminnik. Qinnuigineqarneq tamanna tunngavigalugu siunnersuummi § 16, imm. 3-mut allannguummik Naalakkersuisut suliaqarput, kiisalu tassunga nassuiaatit sukumiinerusunngorlugit itisilerlugit.    


Siunnersuut Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinni ilaasortanut ataasiakkaanut, kommuninut tamanut, KNAPK-mut, KANUKOKA-mut, Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfimmut, Pinngortitaleriffimmut, TPAK-mut, nunatsinni Politimestereqarfimmut, Grønlands Kommando­mut Naalagaaffiullu Sinniisaanut tusarniaassutigineqarpoq.


Tusarniaanermit akissutit qulingiluat tiguneqarput. Siunnersuut 11. juli 2002 tusarni­aassutigineqarpoq akissuteqarnissaq aggustip ulluisa 12-iannut killilerlugu. Tusarniaa­nermut akissuteqarput Qeqertarsuup Kommunia, Kommuneqarfik Upernavik, KNAPK, KANU­KOKA, Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfik, Pinngortitaleriffik, TPAK kiisalu Politi­mestereqarfik.


Tusarniaanermi akissuteqartunit sisamat siunnersuummut tusarniaassutigineqartumut kaam- mattuu­teqarlutilluunniit oqaaseqaateqarput. Tusarniaanermi akissutit inatsisissatut missi- ngiummut nassuiaatinut ilassuteqalaarnissamut tunngavissiipput, tak. § 1, nr. 2-mut nassui- aatini immikkoortut pingajuat.


Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit sap. ak. 42/2002-mi ataatsimiipput, tassanilu § 16, imm. 3-mi allannguutissaq nassuiaatillu itisilerneqarnerat akuersissutigineqarput.




Inatsisip aningaasatigut allaffissornikkullu kingunerisassai


Inatsit Nunatta Karsianut aningaasartuuteqarnerulernermik imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussani allaffissornerulernermik kinguneqassanngilaq.



Siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatitInatsisip aalajangersagaanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit


§ 1 nr. 1 –imut


§ 8 a-mi aalajangersagaq tunngaveqarpoq Inatsisartut Ombudsmandiannit saaffiginnissummik. Ombudsmandip innersuussutigaa piniarneq aallaaniarnerlu pillugit Inatsisartut inatsisaanni piniaqatigiilluni qoorortuut sakkortuut atorlugit tikaagullinniarnermut atatillugu aqutsisussamik toqqaasinnaanermut najukkami aalisartut piniartulluunniit peqatigiiffiinik piginnaatitsissut amigaataammat. Siunnersuutikkut Naalakkersuisut amigaat taanna iluarsivaat.


Qoorortooq atorlugu tikaagullinniarnerup saniatigut piniagassanik allanik piniaqatigiittoqar-sin­naammat Naalakkersuisut siunnersuusiorput piniaqatigiinnernut tamanut atuuttussamik. Taa­maalilluni piniaqatigiit tamarmik, soorlu miluumasunik imarmiunik nunamiunilluunnit, piniar­nermi aqutsisussamik toqqaasinnaassapput. Piniarnerup ingerlanneqarnera, pisat agguarneqar­nerat pisallu piniaqatigiit sinnerlugit nalunaarutiginissaat aqutsisutut toqqarneqartup akisussaaf­figisinnaavai.


Nr. 2-mutNr. 2‑mut


§ 16, imm. 1-imi aalajangersagaq ima allanngortinneqarpoq Aalisarnermut, Piniarnermut Nuna­lerinermullu Pisortaqarfik aamma Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfik Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinni ilaasortaanngikkaluarlutik ataatsimeeqataasinnaanngorlugit. Maannamut pisortaqarfiit ilaasortaasimagaluarput aammalu Aalisarnermut, Piniarnermut Nuna­lerinermullu Pisortaqarfik, Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut allattoqarfiulluni. Allann­gortitsinermut pissutaavoq Naalakkersuisut pisortaqarfiit imminnut siunnersortarnissaat tulluarpallaarsorinngimmassuk. Aalisarnermut, Piniarnermut Nuna­lerinermullu Pisortaqarfik Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut allattoqarfiuinnassaaq, taamaattumillu tusarniaanerit, allakkati­gut tusarniaanerit ingerlanneqarneri ilanngullugit, ingerlanneqartarnissaat pisortaqarfiup sulias­sariinnassallugu. Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit oqaluuserisassat apeqqutaatillugit pisortaqarfik qinnuigisinnaavaat sinniisinik allanik peqataatitaqaqqullugu.


Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut ilaasortaapput kattuffiit suliffeqarfiillu piniarnermut attuumassutillit. Manna tikillugu suleriaatsit imaassimapput KNAPK-p tungaaniit ilaasortaatitassanik marlunnik toqqaasoqartarluni, KANUKOKA TPAK-llu tungaanniit tamarmik immikkut ataatsimik toqqaasoqartarluni, Aalisarnermut, Piniarnermut Nuna­lerinermullu Pisortaqarfimmiit aamma Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfimmiit tamarmik immikkut ataatsimik toqqaasoqartarluni. Tamatuma saniatigut soqutigisaqaqatigiiffiit oqartussallu aalaja-ngersimasumik aalajangeeqataasinnaanatik peqataasartut tungaanniit tamarmik ataatsimik aallartitaqartarlutik. Taakku tassaapput Pinngortitaleriffik, piniarnermik aalisarnermillu nakkutilliisut, NuKa A/S kiisalu Great Greenland A/S. Taamaalilluni assersuutigalugu kattuffimmik tusarniaanerup, soorlu KNAPK-mik, Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnik tusarniaaneq assiginngilaa, tassami tassunga inuit toqqakkat ilaasortaammata.


Imm. 2-mi aalajangersagaq nutaaq suleriaatsimik, siullermik  Naalakkersuisunit 1997-imi akuersissutigineqartumik, inatsisitigut naqissusiineruvoq. Suleriaaseq, ilaatigut Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit inuttalersugaanerat ilaasortallu qassiunissaat pillugu aalajangersak­kanik imaqartoq, tamatuma kingorna nutarterneqassaaq.


Imm. 3-mi aalajangersagaq inatsimmit atuuttumit allaassuteqarpallaanngilaq imaralugulu suliassani suni Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tusarniarneqartassanersut. Piniarneq pillugu Siunnersui­soqatigiit kommunit ileqqoreqqusaliornerannut (§ 8, imm. 3) imaluunniit piniakkanut killiler­sukkanut akuersissutinik agguaassinermut (§ 5) atatillugu tusarniarneqartassanngillat. Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit suliassani nalinginnaanerusuni taamaallaat tusarni­arneqartassapput. Tusarniutigineqartut isummerfigineqartassapput Piniarneq pillugu Siunnersui­soqatigiit suleriaasissaat malillugu.


Ombudsmandip oqaaseqaammini uparuarpaa piniarneq aallaaniarnerlu pillugit inatsimmi atuuttumi nr. 12-imi 29. oktober 1999-imeersumi makku isummerfigineqarsimanngimmata


1)   Naalakkersuisut aalajangiinissanut tunngavissiorneranni Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit oqaaseqaataat qanoq pingaartinneqassanersut,


2)   Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit oqaaseqaateqarnissaminnut pisussaaffeqarnersut, aamma


3)   suliap ingerlanerani qaqugukkut Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tusarniarneqartassanersut.


Tamatuma makkuninnga erseqqissaateqarnissaq pissutissaqartilerpaa:


Tusarniaasarneq pissusissatut maleruaqqusaavoq, piniartut atuisullu ilisimasaannik pissarsiniarnissamik qularnaarisussaq.


1) pillugu: Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit apeqqutini piniarnermut tunngasuni Naalakkersuisunik siunnersuisartuupput, tassani pisuussutit uumassusillit eqqarsaatigalugit apeqqutit ineriartornerlu kiisalu taakku iluaqutiginiarneqarnerisa aqunneqarnerat oqallisigineqartarlutik. Taamaalillutik Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit suliassat piniarnerup iluani suliniarnernut tunngasut oqaluuserisinnaavaat tamanna pillugu Naalakkersuisunut oqaaseqaateqarnissaq siunertaralugu. Assersuutigalugu uumasut ilaat pillugit nalunaarutissatut missingiutit tusarniaassutigineqartinnagit Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut saqqummiunneqarsimapput, taamatullu aamma tusarniaanermit akissutit tiguneqarsimaleraangata skemanngorlugillu ilusilersorlugit. Tusarniaanermi missingiutit, tusarniaanermi akissutit, Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit siunnersuinerat kiisalu pisortaqarfimmit naliliinerit tunngavigalugit inassuteqaasiortoqartarpoq Naalakkersuisut aalajangiiniarnerminni tunngavigisassaannik.


Inatsimmi § 2, imm. 3-mi allassimavoq piniarnermut tunngasut allaffissornikkut aqunneqarneranni piniartut ilisimasaasa aalajangiiniarnerni isumaliuutinut ilaatinneqartarnissaat pingaartinneqassasoq ilaatigut kattuffiit susassaqartut kiisalu Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit aqqutigalugit. Tamatuma saniatigut Naalakkersuisut pisussaapput Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnik tusarniaasarnissamut. Naalakkersuisut pisussaapput § 2, imm. 2 naapertorlugu naliliinermi ingerlanneqartussami Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit oqaaseqaataat naliliinerilu ilaatissallugit, tamannali isumaqanngilaq paasissutissanut allanut sanilliullugit siunnersuisoqatigiit oqaaseqaataat pingaarnerutinneqassasut, kisiannili aamma tunngavissaqanngilaq siunnnersuisoqatigiit oqaaseqaataasa isiginngitsuusaaginnavinneqarnissaannut.


Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnik tusarniaasarnerup allatigut sunik siunertaqarnerata nalilerniarneqarnerani Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit aaqqissuussaanikkut siunnersuisartuvittut inissisisimaneri pingaartinneqartariaqarpoq.


2) pillugu: Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut suliassarititat 1997-imeersut malillugit siunnersuisoqatigiit suliassanik oqaluuserinnissinnaapput Naalakkersuisunut oqaaseqaateqarnissaq siunertaralugu, taamaattumillu pisussaanatik saaffiginnissutit tamaasa oqaaseqarfiginissaannut. Siunnersuisoqatigiit taamatuttaaq Naalakkersuisut kissaateqarnerisigut oqaaseqaateqartinneqarsinnaapput. Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit oqaaseqaataat Naalakkersuisut aalajangiiniarneranni tunngavissat ilagissavaat. Taamaattumik Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit nammineq soqutigisaraat Naalakkersuisunit saaffiginnissutit akisarnissaannut oqaaseqaateqartarnissamulluunniit.


3) pillugu: Suliassap ingerlannerani qaqugukkut Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tusarniarneqartassanersut eqqarsaatigalugit najoqqutassiortoqarsimanngilaq. Tusarniaanerli piffissaagallartillugu pisariaqarpoq Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit naliliineri Naalakkersuisut naliliinerannut ilaatinneqarsinnaassappata.


  Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tassaapput tusarniarneqartartussat taakkuullutillu akissuteqaateqartartussat. Taamaattumik Naalakkersuisut isumaqarput taamallaat Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tunuliaqutaannik (KNAPK, TPAK aamma KANUKOKA) tusarniaaneq naammanngitsoq § 16, imm. 3-mi tusarniaasussaatitaaneq naammassineqassappat.


Kiisalu Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit eqqarsaatigalugit eqqaamasariaqarpoq Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit qanoq akulikitsigisumik ataatsimiittarsinnaanerat eqqarsaatigalugu aningaasatigut periarfissat killeqarmata. Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit suleriaasiat naapertorlugu siunnersuisoqatigiit ukiumut ikinnerpaamik pingasoriarlutik ataatsimiissinnaapput. Aningaasatigut periarfissat killeqarnerat pissutigalugu allakkatigut tusarniaasoqarsinnaavoq imaluunniit oqarasuaatikkut ataatsimiittoqarsinnaalluni.


Imm. 4-mi aalajangersagaq nutaaq Piniarneq pillugu Siunnersuisoqatigiit tusarniarneqartarnerat eqqarsaatigalugu imm. 3-mik  erseqqissaaneruvoq. Malugineqassaaq oqaatsini ”isummerniarlu­tik ataatsimiissinnaanngikkaangata” tassani aamma pineqarmat oqarasuaatikkut ataatsimiinnerit.


§ 2-mut


Inatsisartut inatsisaat 15. april 2003 atuutilissaaq.