04FM/01.25.01-18 2005-imi akileraarutitigut ilanngaatissat il.il. imatut angissusilerneqarnissaannik Inatsisartut aalajangiinissaannik.. (Aningaasanut Nunanullu allanut Naalakkersuisoq)
Ilanngussaq 1
Akileraarutitigut ilanngaatissat il.il.
Ataani naatsumik allaaserineqarput ilanngaatit ataasiakkaat kommuninullu ataatsimut akileraarut, taakku siunertaat malunniutaallu kiisalu ukiuni siuliini angissusilerneqartarnerat.
1. Inummut ilanngaat - § 32, imm. 1.
Inummut ilanngaat naatsorsuinermi ilanngaataavoq siunertaraalu inummut ilanngaatip saniatigut aningaasarsiat (aningaasarsiat akileraaruteqaataasussat) kisimik akileraaruteqartinneqarnissaat.
Ukiuni 1975-imiit 1986-imut inummut ilanngaat 20.000 koruuninut, 1987-imiit (akileraarutit iluarsartuunneranni) 1991-imut 35.000 koruuninut aammalu 1992-imiit 2004-imut- 40.000 koruuninut angissusilerneqartarsimavoq.
2. Ilanngaat aalajangersimasoq - § 16, imm. 2.
Ilanngaat aalajangersimasoq akileraarusiinermi ilanngaataavoq taannalu "ilanngaativinnut" ilanngaammit aalajangersimasumit annerunngitsunut taartaalluni ilanngaataavoq. ----------
Ilanngaat aalajangersimasoq ukiuni 1975-imiit 1989-imut 4.000 koruuninut angissusilerneqartarsimavoq, -1990-imiillu 1998-imut 6.000 koruuninut angissusilerneqartarsimavoq, aammalu 1999-miit 2004-mut 8.000 koruuninut angissusilerneqarluni.
3. Aningaasarsiat B-t akileraaruteqaataasussaanngitsut - § 15, imm. 2.
Akileraaruteqaataasussaanngitsuni taakkunani isumaginiarneqarpoq akileraaruteqaataasussaanngitsut saniatigut aningaasarsiat B-t kisimik akileraaruteqartinneqarnissaat. Aammattaarli aningaasarsiat B-t akileraaruteqaataasussaanngitsut tunisassiorfinnut tunisisartunut atuupput-, naak tunisat aningaasarsiat A-jugaluartut.
Aningaasarsiat B-t akileraaruteqaataasussaanngitsut ukiuni 1975-imiit 1992-imut 4.000 koruuninut angissusilerneqartarsimapput 1993-imiillu 2004-imut 5.000 koruuninut angissusilerneqarsimallutik.
4. Akissarsiortunut killilimmik akileraartussaasunut ilanngaat aalajangersimasoq -
§ 2, imm. 2.
Ilanngaat aalajangersimasoq taanna akileraarusiinikkut ilanngaataavoq, tassalu akissarsiortunut killilimmik akileraartussaasunut "ilanngaativinnut" tamanut taartaalluni ilanngaataalluni.
Ilanngaat aalajangersimasoq taanna ukiuni 1975-imiit 2004-imut 1.000 koruuninut angissusilerneqartarsimavoq.-------------------------------------------------------------------------------------------
5. Kommuninut ataatsimut akileraarut - § 28 a, imm. 2.
Kommuninut ataatsimut akileraarut akileraarutaavoq immikkut ittoq, siunertaraalu inummut ilanngaatip annertuumik qaffannerata (1987-imi 20.000 koruuniniit 35.000 koruuninut aammalu 1992-imi 40.000 koruuninut) kingunerisaanik kommunit isertitamikkut annaasaannut matussutaassalluni. Kommuninut ataatsimut akileraarummit isertitat tamakkiisumik akileraarutitigut naligiissaarinermi aaqqissuussinermut ilaapput - taamaalillutik inummut ilanngaatip qaffanneqarneratigut kommunit isertitamikkut annaasaat akileraarutitigut naligiissaarinikkut kommuninut utertinneqartarput.
Procenti akileraarusiissut, 1987-imi atuutilersinneqartoq (akileraarutit iluarsartuunneranni), 1987-imiit 1991-imut- 3 %--imut angissusilerneqartarsimavoq aammalu 1992-imiit 2004-imut 4 %-imut angissusilerneqarsimalluni.
Ilanngussaq 2
2005-imi nuna tamakkerlugu aningaasarsiat tunngavissaattut naatsorsuutigisat.
Inummut ilanngaat 40.000 koruuniutillugu, aningaasarsiat B-t akileraaruteqaataasussaanngitsut 5.000 koruuniutillugit aammalu ilanngaat aalajangersimasoq 8.000 koruuniutillugu, 2005-imi akissarsiat tunngaviat (2005-imi aningaasarsiat akileraaruteqaataasussat inummut ilanngaammik ilanngarlugit) ima atsigissasoq naatsorsuutigineqarpoq:
Inuit: mio. kr.:
Kommunini 5.144
Kommunit avataanni 245
Selskabit:
Kommunini 305
Kommunit avataanni 10
Katillugit 5.704
Inummut ilanngaammut 48.000 koruuniusumut sanilliullugu 1.000 koruuninik nikittoqaraangat aningaasarsiat tunngavii katillugit 35 mio. koruunit missaannik nikittassapput. Aningaasarsianut B-nut akileraaruteqaataasussaanngitsunut 5.000 koruuniusunut sanilliullugu 1.000 koruuninik nikittoqaraangat aningaasarsiat tunngavii katillugit 14 mio. koruunit missaannik nikittassapput. Ilanngaammut aalajangersimasumut 10.000 koruuniusumut sanilliullugu 1.000 koruuninik nikittoqaraangat aningaasarsiat tunngavii katillugit 25 mio. koruunit missaannik nikittassapput.
Ilanngussaq 3
|
|
|
| Kisermaat | Aappariit |
|
| Kisermaat | Aappariit |
|
|
| Inummut ilanngaat |
|
| 40.000 | 80.000 |
|
| 48.000 | 96.000 |
|
|
| Ilanng. Aalajangers. |
|
| 8.000 | 16.000 |
|
| 10.000 | 20.000 |
|
|
| Ilanngaatit katillugit |
|
| 48.000 | 96.000 |
|
| 58.000 | 116.000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Pct.-i akileraarut |
|
| 40% |
|
|
| 42% |
|
|
|
| Aningaasarsiat |
| Kisermaat |
| Aappariit |
|
| Kisermaat |
| Aappariit |
|
| annertussusaat |
| Akileraarut | Procent | Akileraarut | Procent |
| Akileraarut | Procent | Akileraarut | Procent |
| 40.000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 50.000 |
| 800 | 1,60 |
|
|
|
|
|
|
|
| 60.000 |
| 4.800 | 8,00 |
|
|
| 840 | 1,40 |
|
|
| 70.000 |
| 8.800 | 12,57 |
|
|
| 5.040 | 7,20 |
|
|
| 80.000 |
| 12.800 | 16,00 |
|
|
| 9.240 | 11,55 |
|
|
| 90.000 |
| 16.800 | 18,67 |
|
|
| 13.440 | 14,93 |
|
|
| 100.000 |
| 20.800 | 20,80 | 1.600 | 1,60 |
| 17.640 | 17,64 |
|
|
| 110.000 |
| 24.800 | 22,55 | 5.600 | 5,09 |
| 21.840 | 19,85 |
|
|
| 120.000 |
| 28.800 | 24,00 | 9.600 | 8,00 |
| 26.040 | 21,70 | 1.680 | 1,40 |
| 130.000 |
| 32.800 | 25,23 | 13.600 | 10,46 |
| 30.240 | 23,26 | 5.880 | 4,52 |
| 140.000 |
| 36.800 | 26,29 | 17.600 | 12,57 |
| 34.440 | 24,60 | 10.080 | 7,20 |
| 150.000 |
| 40.800 | 27,20 | 21.600 | 14,40 |
| 38.640 | 25,76 | 14.280 | 9,52 |
| 160.000 |
| 44.800 | 28,00 | 25.600 | 16,00 |
| 42.840 | 26,78 | 18.480 | 11,55 |
| 170.000 |
| 48.800 | 28,71 | 29.600 | 17,41 |
| 47.040 | 27,67 | 22.680 | 13,34 |
| 180.000 |
| 52.800 | 29,33 | 33.600 | 18,67 |
| 51.240 | 28,47 | 26.880 | 14,93 |
| 190.000 |
| 56.800 | 29,89 | 37.600 | 19,79 |
| 55.440 | 29,18 | 31.080 | 16,36 |
| 200.000 |
| 60.800 | 30,40 | 41.600 | 20,80 |
| 59.640 | 29,82 | 35.280 | 17,64 |
| 250.000 |
| 80.800 | 32,32 | 61.600 | 24,64 |
| 80.640 | 32,26 | 56.280 | 22,51 |
| 258.000 |
| 84.000 | 32,56 | 64.800 | 25,12 |
| 84.000 | 32,56 | 59.640 | 23,12 |
| 300.000 |
| 100.800 | 33,60 | 81.600 | 27,20 |
| 101.640 | 33,88 | 77.280 | 25,76 |
| 350.000 |
| 120.800 | 34,51 | 101.600 | 29,03 |
| 122.640 | 35,04 | 98.280 | 28,08 |
| 400.000 |
| 140.800 | 35,20 | 121.600 | 30,40 |
| 143.640 | 35,91 | 119.280 | 29,82 |
| 450.000 |
| 160.800 | 35,73 | 141.600 | 31,47 |
| 164.640 | 36,59 | 140.280 | 31,17 |
| 500.000 |
| 180.800 | 36,16 | 161.600 | 32,32 |
| 185.640 | 37,13 | 161.280 | 32,26 |
| 516.000 |
| 187.200 | 36,28 | 168.000 | 32,56 |
| 192.360 | 37,28 | 168.000 | 32,56 |
| 550.000 |
| 200.800 | 36,51 | 181.600 | 33,02 |
| 206.640 | 37,57 | 182.280 | 33,14 |
| 600.000 |
| 220.800 | 36,80 | 201.600 | 33,60 |
| 227.640 | 37,94 | 203.280 | 33,88 |
| 650.000 |
| 240.800 | 37,05 | 221.600 | 34,09 |
| 248.640 | 38,25 | 224.280 | 34,50 |
| 700.000 |
| 260.800 | 37,26 | 241.600 | 34,51 |
| 269.640 | 38,52 | 245.280 | 35,04 |
| 750.000 |
| 280.800 | 37,44 | 261.600 | 34,88 |
| 290.640 | 38,75 | 266.280 | 35,50 |
| 800.000 |
| 300.800 | 37,60 | 281.600 | 35,20 |
| 311.640 | 38,96 | 287.280 | 35,91 |
| 850.000 |
| 320.800 | 37,74 | 301.600 | 35,48 |
| 332.640 | 39,13 | 308.280 | 36,27 |
| 900.000 |
| 340.800 | 37,87 | 321.600 | 35,73 |
| 353.640 | 39,29 | 329.280 | 36,59 |
| 950.000 |
| 360.800 | 37,98 | 341.600 | 35,96 |
| 374.640 | 39,44 | 350.280 | 36,87 |
| 1.000.000 |
| 380.800 | 38,08 | 361.600 | 36,16 |
| 395.640 | 39,56 | 371.280 | 37,13 |
| 1.050.000 |
| 400.800 | 38,17 | 381.600 | 36,34 |
| 416.640 | 39,68 | 392.280 | 37,36 |
| 1.100.000 |
| 420.800 | 38,25 | 401.600 | 36,51 |
| 437.640 | 39,79 | 413.280 | 37,57 |
| 1.150.000 |
| 440.800 | 38,33 | 421.600 | 36,66 |
| 458.640 | 39,88 | 434.280 | 37,76 |
| 1.200.000 |
| 460.800 | 38,40 | 441.600 | 36,80 |
| 479.640 | 39,97 | 455.280 | 37,94 |
| 1.250.000 |
| 480.800 | 38,46 | 461.600 | 36,93 |
| 500.640 | 40,05 | 476.280 | 38,10 |
| 1.300.000 |
| 500.800 | 38,52 | 481.600 | 37,05 |
| 521.640 | 40,13 | 497.280 | 38,25 |
| 1.350.000 |
| 520.800 | 38,58 | 501.600 | 37,16 |
| 542.640 | 40,20 | 518.280 | 38,39 |
| 2.000.000 |
| 780.800 | 39,04 | 761.600 | 38,08 |
| 815.640 | 40,78 | 791.280 | 39,56 |
| 3.000.000 |
| 1.180.800 | 39,36 | 1.161.600 | 38,72 |
| 1.235.640 | 41,19 | 1.211.280 | 40,38 |
| 4.000.000 |
| 1.580.800 | 39,52 | 1.561.600 | 39,04 |
| 1.655.640 | 41,39 | 1.631.280 | 40,78 |
| 5.000.000 |
| 1.980.800 | 39,62 | 1.961.600 | 39,23 |
| 2.075.640 | 41,51 | 2.051.280 | 41,03 |
| 10.000.000 |
| 3.980.800 | 39,81 | 3.961.600 | 39,62 |
| 4.175.640 | 41,76 | 4.151.280 | 41,51 |
Akileraartarnermut Pisortaqarfik |
| Dato: J. nr.: | Nuuk, 02.03.2004 08.01 ILANNGUSSAQ 4 |
Akileraarutitigut ilanngaatissat kommuninullu ataatsimut akileraarut pillugit tusarniaanerit
Akileraartarnermi Pisortaqarfik 2005-imut akileraarutitigut ilanngaatissat kommuninullu ataatsimut akileraarut pillugit tusarniaasimavoq. Siunnersuut inatsisinut allannguutissatut il.il. siunnersuutinut allanut attuumassuteqartoq 2004-milu Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissaannut Naalakeersuisunit saqqummiunneqartussanut. Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisup saqqummiussissutissaatut siunnersuut Akileraartarnermi Pisortaqarfimmit ilanngullugu nassiunneqarsimavoq.
Siunnersuut kommuninut ingerlateqqineqarsimavoq tassungalu oqaaseqaateqarnissaminnut periarfissinneqarsimallutik.
Ilanngaatinik kommuninullu ataatsimut akileraarummik qaffaanerit
Inummut ilanngaatip 8.000 kr.-inik, ilanngaat aalajangersimasoq 2000 kr.-inik qaffanneqarnissaat tassungalu ilanngullugu kommuninut ataatsimut akileraarut 2 procentpointinik qaffanneqassasoq Naalakkersuisunit siunnersuutigineqarpoq.
Aningaasarsianit akileraarutit pillugit inatsisartut inatsisaata kapitalit sisamaat naapertorlugu Inatsisartut 2004-mi upernaakkut ataatsimiinnissaminni 2005-imut akileraarutitigut ilanngaatissat kommuninullu ataatsimut akileraarutissamik aalajangiissapput. Kommuninut ataatsimut akileraarutissaq KANUKOKA- mut isumaqatigiinniarnerit aqqutigalugit aalajangiiffigineqassaaq, akileraartarnermi inatsimmili piumasaqaataanngilaq ilanngaatit pillugit angissusiliisarnernut kommunit peqataatinneqartassasut.
Ilanngaatit qaffanneqarnissaannut Inatsisartut aalajangissappata KANUKOKA-mit isumaqarpugut kommuninut ataatsimut akileraarutip qaffanneqarneratigut annaasassat taarserneqarsinnaappata pitsaanerpaassasoq. Taamaattumik 2004-mi kommuninut ataatsimut akileraarutip 6 %-inut qaffanneqarnissaanut Naalakkersuisut siunnersuutaat KANUKOKA-mit akueraarput. Aammattaaq KANUKOKA-mit siunnersuutigineqarpoq ilanngaammik qaffaanerup kommuninut ataatsimut akileraarut aqqutigalugu annaasassanik taarsiinissap siunniunneqartumit allaanerusumik kinguneqassappat kommuninut ataasiakkaanut aningaasatigut annaasanut taarsiisoqassasoq kommuninut bloktilskudinik agguaassisarnermi malittarisassat aqqutigalugit imaluunniit akileraarutitigut naligiissaarineq aqqutigalugu.
Kommuninilli arlalinnit uggorineqarpoq allannguutissatut siunnersuutip kommunit akileraarutitigut qaffaasinnaanerannut ajornartitsinerulertussaammat, kommunit namminneq akileraarutitigut isertissinnaasaasa annikinnerulernerannik isertitallu annersaa avataanit, kommuninut ataatsimut akileraarutit aqqutigalugit isertinneqartalernerannik kinguneqartumik (FÆKO-kommunit Naalakkersuisut siulittaasuannut allagaat 29. januaari 2004-meersoq unnersuusutigineqarpoq).
Aammattaaq kommunit ataasiakkaat isumaqarput sulisussaminnik ilinniarluarsimasunik akissarsiakkaanillu pissarsiniartarnertik ajornarnerulissasoq, ingammik allannguinerit assigiimmik akeqartitsinerup atorunnaarsinneqarneranik ilaqassappata pingaartumilu kommunini avinngarusimanerusuni annertunerusumik akileraarfiusareersuni malunniuteqarnerussangatinneqarluni.
Saqqummiussissutip imarisai allat
KANUKOKA-mit naatsorsuutigineqarpoq saqqummiussissummi siunnersuutigineqartut ilai tusarniaassutigineqaqqikkumaartut siunnersuutit erseqqissarneqareerpata taamatullu kommuninut ataasiakkaanut aningaasatigut sunniutissaat misissorneqareerpata.
Maannakkuugallartumut KANUKOKA ima oqaaseqaateqarpoq:
1. Innaallagissamut, imermut kiassarnermullu akeqartitsineq atorunnaarsillugu, akit akiviusut naapertorlugit akilerneqartalissapput. Aalisakkanik suliffissuarnut ullumikkut taakkununnga aki appasissoq atuutsinneqartoq ikaarsaariarnermi aaqqiivigineqarnissaa siunnersuutigineqarpoq. Illoqutigiinnut sumiiffinni assigiimmik akeqartitsinermit akiviusut qaffasinneruppata akinik annerpaaffiliinikkut aamma/ imalunniit ikaarsaariarnermi aaqqiisoqassasoq siunnersuutigineqarpoq.
KANUKOKA isumaqarpoq saqqummiussissutissaq toqqammavigalugu ajornakusoortoq, assigiimmik akeqartitsineq atorunnaarsinneqassagaluarpat apeqqutit qitiulluinnartut naammattumik allaaserineqarsimannginnerat pissutigalugu siunnersuut nalilissallugu:
KANUKOKA-mit ilaatigut ujartorneqarpoq nunaqarfinnut sunniuteqarnissaanut sukumiinerusumik paasissutissat aammalu kommuninut akinik qaffariaateqarfiusussanut qanoq sutigullu akit qaffappata aningaasatigut iluarsiivigineqarnissanut tunngasut.
KANUKOKA-p paasinninnera malillugu siunnersuut siullermik assigiinngitsutigut nalilersuiffigineqareernerata kingorna Inatsisartuni oqallisigineqassasoq Naalakkersuinikkut Aningaasaqarneq Pillugu Nassuiaatip saqqummiunneqarneranut atatillugu Naalakkersuisullu siunnersuut ingerlateqqinniarlugu aalajangissappata kommunit periarfissinneqassasut siunnersuummut itisilikkamut isummernissaannut.
2. Aningaasarsianik akileraarusiisarnerup aaqqissuussaanera allanngortinneqassaaq, sumiiffinni ataasiakkaani, nunap immikkoortuini qitiusumillu akileraaruseriffiit allaffissornikkut suleqatigiissinnaanerat periarfissiuunneqassaaq, tassa allaffissornerup pisariillisarneqarlunilu aaqqissuuteqqinneqarnissaa siunertaralugu.
KANUKOKA siunnersuummut tassunga tapersiivoq.
3. Annertussusileriikkamik pisariaqartitsinerlu naapertorlugu ikiorsiissutaasartut akileraaruteqaataasussanngortinneqassapput, taamaaliornikkut sunneeqatigiittarnikkut suliumassuseqarnikkullu ajornartorsiutit assigiinngitsut ilorraap tungaanut saatinniarlugit.
KANUKOKA siunnersuummut tassunga aamma tapersiivoq, pisortanit ikiorsiissutinik pisartagaqarnermiit sulinikkut imminut pilersorsinnaaneq kajuminnarnerulerseqqullugu. Naammaginartutummi oqaatigineqarsinnaanngilaq ullumikut pissutsit malillugit sulinermik isertinneqarsinnaasartut ilaatigut annikitsuinnarmik isertitsissutaasarnerat illoqutigiillu ilaannut isertitatigut appariarnermik allaat kinguneqarsinnaasarluni.
KANUKOKA-mit kaammattuutigissavarput Akileraartarnermi Pisortaqarfiup Ilaqutariinnermik Pisortaqarfiullu, pisortanit ikiorsiisarnermut Inatsisartut peqqussutaata qulaani pineqartup allanngortinneqarnissaa ilutigalugu pisortanik ikiorsiissutit A-t ilanngullugit allanngortinniaqqullugit soorlu siumoortumik pisortanit akiliutigineqarallartartunut (ikiorsiissutinut A-nut) akiitsullit pillugit suleqatigiissitap 2003-mi nalunaarusiaani inassutinut naapertuuttumik.
Inussiarnersumik
Anders Blaabjerg